FAQ- Kỹ năng đặc định・Thực tập sinh

A．Tư cách lưu trú Kỹ năng đặc định không yêu cầu Học lực. Nếu bạn trên 18 tuổi, bạn chỉ cần thi đỗ kỳ thi tiếng Nhật và kỳ thi Kỹ năng đặc định. Nếu bạn đang ở nước ngoài, hãy xác nhận xem kỳ thi đó có tổ chức ở đất nước của bạn không. Trường hợp không tổ chức, hãy đến Nhật bằng Tư cách lưu trú ngắn hạn 短期滞在 và bạn có thể tham dự kỳ thi này. Tuy nhiên, cho dù bạn thi đỗ kỳ thi Kỹ năng đặc định thì cũng không bảo đảm việc bạn sẽ có được Tư cách lưu trú (visa) Kỹ năng đặc định. Sau khi tìm được việc, bạn sẽ cần làm thủ tục xin Tư cách lưu trú (visa)

A．Đối với Tư cách lưu trú Kỹ năng đặc định thi chỉ cần trên 18 tuổi, không có giới hạn về độ tuổi cao.

A．Tư cách lưu trú này đặc biệt không có yêu cầu về Học lực. Tuy nhiên, bạn cần trên 18 tuổi

A.　Thực tập sinh là Tư cách lưu trú học tập kỹ thuật, còn Kỹ năng đặc định là Tư cách lưu trú để đi làm.
Kỹ năng đặc định số 1 bạn được ở Nhật tối đa là 5 năm, và không thể đưa gia đình từ Việt nam sang sống cùng, tuy nhiên thì bạn sẽ có khả năng nhận được mức lương tương đường với người Nhật. Ngoài ra, bạn có thể nhận được những sự hỗ trợ từ công ty như học tiếng Nhật, và rất nhiều hỗ trợ khác…
Kỹ năng đặc định số 2 bạn sẽ không bị giới hạn thời gian lưu trú, đồng thời có thể đưa gia đình từ Việt nam sang Nhật bản sinh sống cùng bạn.
Dưới đây là 10 trợ cấp mà Kỹ năng đặc định số 1 có thể được nhận:
1. Được công ty giải thích trước khi nhận tư cách lưu trú (visa)
2. Được đưa đón tại sân bay bên Nhật khi tới Nhật và khi về hẳn Việt nam
3. Được hỗ trợ hợp đồng thuê nhà, hợp đồng điện nước ga…
4. Nhận dược hướng dẫn về cuộc sống ở Nhật
5. Được hỗ trợ các thủ tục cần thiết tại Cơ quan chính quyền nơi sinh sống
6. Được hỗ trợ việc học tiếng Nhật
7. Được tham gia trao đổi trong cuộc họp bằng tiếng mẹ đẻ
8. Có nhiều cơ hội được giao tiếp với người Nhật
9. Được hỗ trợ tìm việc khi công ty cho nghỉ
10. Được tham gia cuộc họp trao đổi 3 tháng 1 lần nên có thể yên tâm làm việc

A．Kỹ năng đặc định sẽ nhận được mức lương tương đương với người Nhật cùng công việc cùng vị trí. Cho dù bạn không có kinh nghiệm thực tế, thì chỉ cần bạn thi đỗ kỳ thi Kỹ năng đặc định thì bạn đã được công nhận là có kỹ năng tương đương với TTS hoàn thành 3 năm và sẽ nhận được mức lương bằng hoặc cao hơn như vậy.

A．Công ty cần thiết lập một kế hoạch trả lương thích hợp bằng cách so sánh nó với mức thù lao trả cho các kỹ thuật viên Nhật Bản có cùng kinh nghiệm với người nước ngoài.

A．Về cơ bản, sau khi bạn thi đỗ các kỳ thi thì bạn mới ký hợp đồng với công ty chỉ định. Mặc dù pháp luật không cấm việc ký kết hợp đồng với công ty sau đó mới đăng ký tham gia các kỳ thi, tuy nhiên nếu bạn không thi đỗ các kỳ thi, bạn cũng không thể lấy được Tư cách lưu trú Kỹ năng đặc định.

A．Bạn có thể đăng ký dự thi kỳ thi tại nước khác.

A．Hồ sơ này không thể nộp qua đường bưu điện. Về nguyên tắc, hồ sơ này do người nước ngoài nộp trực tiếp tại quầy Cục xuất nhập cảnh để nộp, hoặc người nhận được ủy quyền của người nước ngoài đó. Ví dụ như Luật sư hành chính, nhân viên của công ty, Cơ quan hỗ trợ đăng ký 登録支援機関) có thể nộp đơn online. Hãy trao đổi với công ty về vấn đề này.
Về thủ tục online, hãy tham khảo tại trang web của Cục xuất nhập cảnh tại đây

A．Kỹ năng đặc định số 1 bạn được lưu trú tối đa 5 năm, Kỹ năng đặc định số 2 không giới hạn thời gian lưu trú.

A．Trường hợp hết hợp đồng sẽ không bắt buộc phải về nước ngay. Bạn có thể vẫn tiếp tục làm việc với Tư cách lưu trú Kỹ năng đặc định ở ngành nghề khác hoặc công ty khác, tuy nhiên trường hợp này bạn sẽ cần phải làm hồ sơ thay đổi Tư cách lưu trú.

A．Ngoài 2 ngành Xây dựng và Đóng tàu sau khi hoàn thành 5 năm của Kỹ năng đặc định số 1 bạn có thể đổi lên Kỹ năng đặc định số 2, còn lại 11 ngành kia (trừ Hộ lý) đang được xem xét nâng lên Kỹ năng đặc định số 2. Ngoài ra, bạn cũng có thể đổi sang Tư cách lưu trú khác nếu bạn đủ điều kiện.

A．Sau khi hoàn thành 5 năm Kỹ năng đặc định số 1 của 2 ngành Xây dựng và Đóng tàu, thì bạn có thể chuyển lên Kỹ năng đặc định số 2. Để chuyển lên được Kỹ năng đặc định số 2, sẽ cần phải thi đỗ kỳ thi Kỹ năng đặc định số 2 hoặc phải được xác nhận là có kỹ thuật năng lực tương đương trở lên. Nếu bạn có kinh nghiệm thực tế làm việc thì không cần phải hết 5 năm của Kỹ năng đặc định số 1 cũng có thể lên được Kỹ năng đặc định số 2. Ngoài 2 ngành Xây dựng và Đóng tàu thì 11 ngành còn lại (trừ Hộ lý) đang được xem xét lên tiếp Kỹ năng đặc định số 2.

Để được đánh giá là Hoàn thành tốt chương trình TTS số 2 có những điều kiện bắt buộc sau:
1. Hoàn thành tối thiểu 2 năm 10 tháng của chương trình TTS số 2
2. Phù hợp mục a hoặc b dưới đây
　a. Thi đỗ kỳ thi tay nghề năm 3 (hay thường gọi là senmonkyu năm 3)
　b. Nhận được Giấy đánh giá loại tốt 評価調書

A．Có thể. Bạn sẽ cần phải thi đỗ kỳ thi Kỹ năng đặc định số 1 của công việc mà bạn muốn làm việc trong tương lai.

A．Nếu công ty tiếp nhận xác nhận bạn đã hoàn thành tốt chương trình TTS bằng cách viết Giấy đánh giá 評価調書 trong đó có ghi tình trạng sinh hoạt học tập đi làm của bạn trong quá trình thực tập, thì bạn có khả năng đổi lên được Kỹ năng đặc định số 1. Tuy nhiên, nếu bạn đổi lên Kỹ năng đặc định số 1 mà vẫn tiếp tục làm việc ở công ty tiếp nhận cũ, về cơ bản giấy này sẽ được lược bỏ.

A．Nếu bạn đang là TTS số 3 thì giữa chừng bạn không thể đổi sang Kỹ năng đặc định số 1 được. Cần thiết phải hoàn thành chương trình TTS số 3.

A．Tới khi có Tư cách lưu trú (visa) mới bạn không thể đi làm, vì vậy bạn có thể làm hồ sơ xin đổi Tư cách lưu trú (visa) trong lúc đang là TTS số 2, và sau khi hoàn thành xong chương trình TTS số 2 bạn có thể ngay lập tức đi làm việc với Tư cách Kỹ năng đặc định.

A．Vào ngày nghỉ, TTS có thể tiến hành các hoạt động tìm việc không có vấn đề gì, nhưng hãy lưu ý TTS không thể chuyển sang tư cách Hoạt động đặc định 特定活動 hay tư cách lưu trú khác để tiến hành hoạt động tìm việc.

A．Có thể được. Luật không yêu cầu TTS hoàn thành 3 năm phải về nước rồi mới được đổi sang Kỹ năng đặc định, bạn có thể đổi ngay tại Nhật.

A．Nếu bạn thi đỗ kỳ thi tiếng Nhật và kỳ thi tay nghề Kỹ năng đặc định thì bạn đủ điều kiện để xin tư cách lưu trú Kỹ năng đặc định.

A．Nếu bạn thỏa mãn điều kiện thì bạn có thể quay lại Nhật theo tư cách Kỹ năng đặc định số 1 hoặc theo diện TTS số 3

A．Chế độ TTS là chế độ học tập kỹ thuật và về nước nhà để áp dụng, nên sau khi về nước, hãy xác nhận khả năng du học là có thể hay không.

A．Đối với người lao động Kỹ năng đặc định mang quốc tịch Việt nam, thì tiền vé máy bay khi sang Nhật làm việc sẽ do Công ty phía Nhật bản chi trả. Sau khi hoàn thành hợp đồng thì trừ trường hợp người lao động không thể tự chi trả, thì về cơ bản chi phí này do người lao động phải chịu.
Bạn có thể tham khảo thêm quy định này tại Công văn 606 của Cục quản lý lao động ngoài nước:
Tiếng Việt tại đây
Tiếng Nhật tại đây

A．Vì công ty phải hỗ trợ để đưa đón tới sân bay nơi người nước ngoài dự định xuất nhập cảnh nên chi phí này do công ty chi trả.

A．Chi phí về nước khi TTS hoàn thành chương trình thực tập sẽ do nghiệp đoàn quản lý (hoặc do công ty tiếp nhận chi trả), cho dù là chi phí vé cao là nguyên nhân đi chăng nữa thì về nguyên tắc vẫn phải chi trả toàn bộ. Trường hợp về tạm thời thì không thuộc đối tượng phải chi trả vé máy bay. Tuy nhiên, về ngày bay và chuyến bay hãy trao đổi với nghiệp đoàn và công ty tiếp nhận.

A．Trường hợp về nước tạm thời trong năm đầu tiên của TTS số 3 thì khoảng thời gian về nước trên 1 năm cũng không có vấn đề.
※ Tuy nhiên, nếu về nước quá 3 tháng thì Cục xuất nhập cảnh sẽ xác định thời hạn lưu trú cho tới khi về nước tạm thời vào thời điểm bắt đầu chương trình TTS số 3. Trong trường hợp này, cần thiết phải thực hiện thủ tục xin cấp Giấy chứng nhận tư cách lưu trú, xin dán visa lên hộ chiếu và nhập cảnh mới vào Nhật bản.
Tham khảo thông tin thêm tại trang web của Hiệp hội thực tập kỹ năng quốc tế OTIT về sự điều chỉnh của điều kiện về nước tạm thời khi chuyển lên chương trình thực tập sinh số 3, tại đây

A．Đối với TTS thì không yêu cầu về học lực, nhưng tùy theo công việc sẽ yêu cầu kinh nghiệm.

A．Hãy xác nhận vấn đề này trong hợp đồng lao động. Nếu không biết hãy xác nhận với công ty hoặc nghiệp đoàn về vấn đề này.
Hãy tham khảo hợp đồng lao động ở trang web Hiệp hội thực tập kỹ năng quốc tế OTIT, tại đây

A．TTS có thể chuyển nhà. Tuy nhiên, về nguyên tắc thì ngoài nơi ở mà công ty chỉ định thì chi phí sẽ phải tự chi trả. Về hợp đồng thuê nhà cũng sẽ phải tự mình chịu trách nhiệm.
Việc không muốn sống chung với người khác, thì không cần chuyển nhà cũng có những cách giải quyết khác, vì vậy hãy trao đổi với nghiệp đoàn hoặc công ty.

A．Việc chuẩn bị nơi ở cho TTS sẽ do công ty (nghiệp đoàn) thực hiện.
Không được phép thu tiền nhà từ lương với số tiền cao quá thực tế giá thuê, có trường hợp chỉ cần chi trả một phần. Đối với tiền thuê nhà mà TTS phải chịu thì sẽ có sự khác nhau tùy theo công ty và tùy theo khu vực, hãy xác nhận điều này.
Đối với thực tập sinh quốc tịch Việt nam, về tiền nhà có định mức giới hạn thu cao nhất tùy theo khu vực.
Đối với khu vực thành phố lớn Tokyo, Osaka, Kyoto, Nagoya thu không quá 3 man yen/người/tháng. Đối với các nơi khác thu không quá 2 man yen/người/tháng.
Có thể tham khảo Công văn 1123 của Bộ lao động thương binh và xã hội Việt nam về quy định này, tại đây
Ngoài tiền nhà, thì chi phí ăn uống và chi phí điện nước ga cũng có trường hợp sẽ khấu trừ trong tiền lương.

A．Về nguyên tắc được tham gia thi 2 lần, nếu thi trượt bạn có thể đăng ký thi lại tối đa thêm 1 lần nữa.

A．TTS kỹ năng thực hiện các hoạt động để thành thạo kỹ năng… Nếu chưa hoàn thành kế hoạch đào tạo TTS thì không được chuyển nghề do chế độ lưu trú gọi là đào tạo TTS kỹ năng. Ngoài ra cũng không được đổi sang các tư cách lưu trú khác như Kỹ năng đặc định…

A．Có thể được thay đổi nếu việc đào tạo TTS kỹ thuật tại công ty trở nên khó khăn hoặc nếu nghiệp đoàn quản lý bị đình chỉ hoặc bãi bỏ, nhưng nói chung là không thể thay đổi công ty. Tuy nhiên, đối với những TTS gặp khó khăn trong việc tiếp tục đào tạo thực tập sinh kỹ thuật do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid 19 và những người nước ngoài gặp khó khăn trong việc về nước sau khi hoàn thành chương trình TTS, họ có thể thay đổi công việc cùng ngành hoặc khác ngành. Nếu bạn hoàn thành tốt chương trình TTS số 2, bạn sẽ có thể làm việc cho một công ty khác trong 5 năm với tư cách cư trú Kỹ năng đặc định.

A．Có thể dừng chương trình TTS giữa chừng, tuy nhiên khi đó bạn không thể tiếp tục lưu trú tại Nhật với Tư cách lưu trú (visa) TTS.